Addysg Cymru

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Rydym yn falch iawn o gyhoeddi bod yr adnoddau wedi’u rhyddhau o brosiect Cam 2 Camau i’r Dyfodol. Datblygwyd yr adnoddau hyn i gefnogi’r gwaith parhaus o wireddu’r Cwricwlwm i Gymru, yn enwedig i ddarparu cymorth ymarferol ar gyfer datblygu trefniadau cynnydd ac asesu.

Mae’r adnoddau’n seiliedig ar waith grŵp cyd-greu a oedd yn cynnwys 67 o weithwyr addysg proffesiynol o bob rhan o’r system. Cyfarfu’r grŵp dros gyfnod o 7 mis i ystyried rhai o’r cyfleoedd a’r heriau sy’n gysylltiedig â’r gwaith o wireddu’r Cwricwlwm i Gymru.

Un o ganfyddiadau allweddol y broses gyd-greu oedd bod y Cwricwlwm i Gymru yn cael ei drin mewn gwahanol ffyrdd ledled Cymru, ac nid oes ffordd i bawb ei wireddu yn yr un modd. I adlewyrchu hyn, gellir defnyddio’r adnoddau newydd ym mhob cyd-destun.

Mae’r adnoddau wedi’u cynllunio i fod yn hyblyg, a gellir eu haddasu i’w defnyddio mewn amrywiaeth o gyd-destunau. Maent hefyd wedi’u cynllunio i fod yn hawdd eu defnyddio ac yn hygyrch i ymarferwyr ar bob lefel.

Mae’r adnoddau wedi’u rhannu’n dair rhan:

• Deall cwricwlwm a arweinir gan ddibenion – sy’n archwilio’r syniadau allweddol y tu ôl i gwricwlwm arweinir gan ddibenion a sut mae’n wahanol i ddulliau eraill
• Asesu a chynnydd mewn cwricwlwm arweinir gan ddibenion sy’n ystyried rôl asesu a chynnydd mewn cwricwlwm arweinir gan ddibenion.
• Gwireddu’r cwricwlwm: o gyd-destunau cenedlaethol i gyd destunau lleol: Mae’r rhan hon yn archwilio sut y gellir gwireddu’r Cwricwlwm i Gymru mewn cyd-destunau lleol.

Mae parth newydd ar Hwb yn cynnwys amrywiaeth o becynnau ac adnoddau, gan gynnwys fideos, crynodebau ymchwil, canllawiau cyflym, a deunyddiau ymarferol a ddatblygwyd gan ymarferwyr, arweinwyr a phartneriaid ehangach. Mae’r pecynnau hyn wedi’u cynllunio i helpu ymarferwyr i ddefnyddio’r adnoddau – boed yn unigol, ar draws eu hysgol neu glwstwr, neu drwy weithio â’r Gwasanaethau Gwella Ysgolion – a chefnogi eu syniadau am gynnydd yn y Cwricwlwm i Gymru.

Y camau nesaf

Rydym eisoes wedi dechrau gweithio ar Gam 3 o Camau i’r Dyfodol. Ein prif amcan ar gyfer y cam hwn yw cael dealltwriaeth ddyfnach o sut mae ysgolion a lleoliadau yn gweithredu’r cwricwlwm trwy gydweithredu â chi mewn cyd-destunau lleol.  Rydym yn gobeithio cael cipolwg gwerthfawr ac enghreifftiau o ddulliau a fydd yn helpu’r system gyfan i wella dealltwriaeth ymarferol o’r cwricwlwm a chynnydd.

Cadwch lygad ar Dysg yn yr wythnosau nesaf am adnoddau pellach gan Lywodraeth Cymru ar ddylunio asesiadau.

Tîm Camau i’r Dyfodol. e-bost: camau@uwtsd.ac.uk

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae Cwricwlwm i Gymru wedi ei ddatblygu gan athrawon ac ar gyfer athrawon. Ac mae’n hanfodol bod lleisiau ymarferwyr yn parhau i ddylanwadu ar ddatblygiadau wrth iddo esblygu. Ond sut ydyn ni’n gallu sicrhau bod ymarferwyr sy’n gweithio mewn gwahanol gyd-destunau ar draws Cymru yn gallu gwneud hynny? Trwy Grŵp Polisi i ymarferwyr sy’n chwilio am aelodau newydd.

I roi cychwyn arni, cafodd cyfres o weithdai ei chynnal cyn yr haf i sefydlu cylch gorchwyl y grŵp newydd. Roedd yn cynnwys ymarferwyr sydd wedi bod yn rhan o’r Rhwydwaith Cenedlaethol, project Camau i’r Dyfodol, peilot Understanding by Design, rhai sydd wedi bod wrthi’n adolygu adnoddau Hwb,  ac aelodau grwpiau cyd-ddatblygu eraill Cwricwlwm i Gymru. Rwan rydyn ni’n galw am fwy o aelodau i ymuno, felly cwblhewch y ffurflen mynegi diddordeb os oes diddordeb gennych chi!*

Isod, mae Bethan Jones yn siarad am ei nerfusrwydd wrth ymuno â’r gweithdy cyntaf, sut mae hi wedi elwa trwy gymryd rhan, a pham mae’n teimlo ei bod mor bwysig bod llais yr ymarferydd yn cael ei glywed.

“Iawn, felly waeth imi gyfaddef, pan o’n i’n ystyried  ddod yn aelod o’r Grŵp Polisi Ymarferwyr, doeddwn i ddim yn hollol siŵr beth oedd o, na beth fydden ni’n ei wneud yn ystod y pedwar diwrnod hynny yn nhymor yr haf. Fydden nhw hyd yn oed eisiau fi – arweinydd cwricwlwm mewn ysgol arbennig yng nghefn gwlad canolbarth Cymru? Beth fyddwn i’n gallu cynnig i’r grŵp?

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae’r Cwricwlwm i Gymru, sydd bellach yn cael ei ddefnyddio ym mhob ysgol ledled Cymru, yn destun gwaith gwerthuso helaeth.

Mae dau adroddiad blynyddol cychwynnol wedi rhoi cipolwg cadarn ar sefyllfa bresennol. Ond fel y cyhoeddodd y Gweinidog Addysg, Jeremy Miles ym mis Gorffennaf, bydd gwaith gwerthuso strwythuredig yn cael ei gynnal yn y tymor hir – gan ddechrau eleni. Diben y gwaith yw ddeall sut mae’r newidiadau wedi gweithio ac i ba raddau y maent yn cael yr effaith a ddymunir ar bob dysgwr, waeth beth fo’u cefndir a’u hanghenion.

Bydd hefyd yn edrych ar bethau sydd ddim yn symud ymlaen yn ôl y disgwyl, a’r rheswm am hynny, fel bod modd darparu cefnogaeth ac arweiniad yn y mannau cywir.

Mae’r cynllun gwerthuso yn nodi ystod eang o waith ymchwil a monitro a fydd yn cael ei wneud dros y blynyddoedd nesaf. Bydd yn cynnwys siarad â channoedd o ysgolion, dysgwyr a rhieni mewn amrywiaeth o gyd-destunau.

See this post in English

Yn 2022, gwnaeth 484 o ddysgwyr o ysgolion gwladol yng Nghymru gais i astudio ym Mhrifysgolion Rhydychen neu Gaergrawnt. Cafodd 87 ohonynt gynigion, o’i gymharu â 65 y flwyddyn flaenorol, sy’n gynnydd o 33% sy’n cyd-fynd â’r tueddiad cyffredinol o gynnydd cyson.

Mae nifer y ceisiadau i’r prifysgolion gorau a’r ysgolion prifysgol gorau yng Nghymru, y Deyrnas Unedig a thramor wedi cynyddu yn sylweddol yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Mae’r Academi Seren wedi cael cryn ddylanwad ar y llwyddiant hwnnw, ac mae’n helpu dysgwyr mwy galluog o bob rhan o Gymru, ni waeth beth fo’u cefndir, eu statws economaidd na’u sefyllfa bersonol, i gyflawni eu potensial academaidd.

Mae ‘Seren’, sydd wedi’i ariannu gan Lywodraeth Cymru, yn cydweithio â phartneriaid i ddarparu rhaglen helaeth sy’n mynd y tu hwnt i’r cwricwlwm, gan helpu dysgwyr i ehangu eu gorwelion, a datblygu angerdd am eu dewis o faes astudio heb unrhyw gost i’r dysgwr. Mae’n agored i flynyddoedd 8 i 13.

Un o’r gweithgareddau mwyaf cyffrous, sy’n gallu newid cwrs bywyd, a gynhelir gan ‘Seren’ yw’r ysgolion haf preswyl, sy’n rhoi syniad i ddysgwyr o sut beth fydd astudio mewn prifysgol a bywyd yn y brifysgol. Mae’r ysgolion hefyd yn anelu at ddatblygu sgiliau meddwl beirniadol ac academaidd dysgwyr i gefnogi eu hastudiaethau TGAU a Safon Uwch. Mae’r rhain yn cael eu cynnal ar hyn o bryd, a hoffai Seren rannu rhai enghreifftiau gwych isod:

Ysgol haf yr Ysgol Feddygaeth, Prifysgol Caerdydd

Ym mis Gorffennaf, cafodd 55 o ddysgwyr blwyddyn 12 o bob rhan o Gymru brofiad uniongyrchol o yrfa mewn meddygaeth a sut beth yw bod yn fyfyriwr meddygol, trwy gymryd rhan mewn gweithdai sgiliau dysgu a chyfathrebu yn seiliedig ar achosion, wedi eu modelu ar addysg myfyrwyr meddygol y flwyddyn gyntaf.

Uchafbwynt yr ysgol haf oedd ‘Ysbyty Gobaith’, lle sefydlodd y brifysgol wardiau i ddysgwyr eu rheoli, lle bu’n rhaid iddynt asesu a thrin ‘cleifion’ (actorion â ‘symptomau’) gyda chefnogaeth staff clinigol a myfyrwyr meddygol.

Sylw gan ddysgwr: ‘Roedd yr holl weithgareddau yn llawer mwy diddorol a chredadwy nag oeddwn i wedi dychmygu’…’ Fe wnaeth un o’r actorion gwrywaidd ddod â deigryn i’m llygad’

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Yn gynharach eleni, sefydlodd Llywodraeth Cymru  Adnodd, corff newydd i gydlynu a goruchwylio’r gwaith o ddarparu a chomisiynu adnoddau addysg, yn Gymraeg a Saesneg, i gefnogi’r Cwricwlwm i Gymru a’i gymwysterau. Bydd ei gylch gwaith yn cynnwys comisiynu deunyddiau newydd a sicrhau ansawdd adnoddau.

Un o werthoedd craidd Adnodd yw ei fod yn sefydliad sy’n gwrando ac yn ymateb.  Felly wrth ddatblygu model comisiynu a fframwaith sicrhau ansawdd newydd, mae Adnodd eisiau mewnbwn gan ei randdeiliaid.

Rydym yn eich gwahodd i rannu eich barn ar gomisiynu a sicrhau ansawdd adnoddau addysg ar gyfer pobl ifanc 3 i 19 oed yng Nghymru yn sgil y gwaith parhaus o gyflwyno Cwricwlwm newydd i Gymru (CiG) a chymwysterau diwygiedig.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae’r prosiect Camau i’r Dyfodol, sy’n cynnwys Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant a Phrifysgol Glasgow, yn dod ag arbenigedd a phrofiad y sector addysg at ei gilydd i gyd-adeiladu dealltwriaeth gyffredin o gynnydd ar gyfer pob dysgwr sy’n ystyrlon, yn hylaw ac yn gynaliadwy.

Mae’r trawsnewidiad yn ein hysgolion a ddygir gan ddiwygio yn dod â heriau cynhenid a phosibiliadau cyffrous ar gyfer newid – boed hynny’n brofiadau dysgu dyfnach, mwy deniadol i ddysgwyr, dysgu mwy perthnasol wedi’i deilwra i’w hanghenion, neu ddulliau addysgu mwy creadigol ac arloesol.

Mae dilyniant dysgu yn ganolog i Gwricwlwm i Gymru. Mae’r canllawiau’n pwysleisio hyn, gan amlinellu sut y dylai dysgwyr ddatblygu i gyrraedd eu potensial llawn, gwaeth beth yw eu cefndir neu eu hanghenion. Mae Camau i’r Dyfodol yn gweithio gyda’r system i feithrin gwell dealltwriaeth o gynnydd dysgu, a sut i’w gefnogi yn ymarferol, ledled Cymru.

Newid ein tybiaethau

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Mae adroddiad blynyddol sy’n nodi cynnydd a’r hyn a gyflawnwyd y Cwricwlwm i Gymru hyd yma, gyda blaenoriaethau ar gyfer y flwyddyn o fis Medi 2023, wedi cael ei gyhoeddi gan Lywodraeth Cymru.  

Mae’r adroddiad eang yn ystyried agweddau allweddol ar weithredu’r cwricwlwm, ac yn cael ei gyhoeddi ochr yn ochr â chynllun i gynnal gwerthusiad trylwyr a thryloyw o’r diwygiadau cwricwlwm ac asesu dros amser a’r graddau y maent yn cael y dylanwad a ddymunir i bob dysgwr.  

Mae cyflwyniad i’r adroddiad blynyddol gan Jeremy Miles, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg, yn cyflwyno’r cefndir:

‘Mae’r flwyddyn academaidd ddiwethaf wedi bod yn garreg filltir bwysig o safbwynt ein diwygiadau i’r cwricwlwm. Yn y cyfnod byr ers i’r Cwricwlwm i Gymru gael ei gyflwyno yn y mwyafrif o ysgolion a lleoliadau meithrin a ariennir nas cynhelir fis Medi diwethaf, rydym eisoes yn dechrau gweld adroddiadau ynghylch rhai o’r buddiannau rydym yn disgwyl i’r cwricwlwm newydd eu cynnig. Megis dechrau mae’r gwaith o hyd, ond mae rhai arwyddion cynnar a chalonogol.

ae’r ail adroddiad blynyddol hwn yn rhoi amlinelliad o’r cynnydd sy’n cael ei wneud yn ein system addysg, meysydd y mae angen canolbwyntio mwy arnynt, a blaenoriaethau ar gyfer cymorth ar drothwy blwyddyn academaidd 2023 i 2024; blwyddyn pan fydd pob ysgol a lleoliad yn defnyddio’r Cwricwlwm i Gymru. Mae hefyd yn cynnwys amrywiaeth eang o ddolenni a gwybodaeth ychwanegol er mwyn helpu i ddwyn rhai o’r agweddau allweddol ar ein diwygiadau ynghyd, a’r modd y maent yn ein helpu i gyflawni ein huchelgeisiau gyda’n gilydd.

Gweler neges debyg yn Saesneg

Mae detholiad o astudiaethau achos ysgol ar ddatblygu’r cwricwlwm, cynnydd ac asesu, a phontio, wedi’u dod ynghyd yn y pdf defnyddiol hwn.

Yn cynnwys ysgolion cynradd ag ysgolion uwchradd, maent yn adlewyrchu amrywiaeth o ddulliau gan gynnwys gwaith clwstwr. Gellir gweld rhestr chwarae YouTube lawn yma, ac ystod eang o adnoddau yma ar Hwb.

Mae hefyd dau bodlediad newydd!

Trafod Addysgeg yn Eisteddfod yr Urdd – Rhan Un

Dyma’r cyntaf o bodlediad dwy ran a recordiwyd yn fyw yn Eisteddfod yr Urdd. Ymunwch â Daniel Davies o’r Gwasanaeth Cyflawniad Addysgol i arwain panel Trafod Addysgeg. Gwrandewch ar Manon Tinnuche (Ysgol Maes y Gwendraeth), Catherine Evans (Estyn), Gareth Owens (Ysgol Caerelen) a Meleri Jones (Ysgol Gyfun Penweddig) wrth iddynt drafod sut mae addysgeg yn esblygu o dan Gwricwlwm i Gymru.

Trafod Addysgeg yn Eisteddfod yr Urdd – Rhan Dau Dyma’r ail o bodlediad dwy ran a recordiwyd yn fyw yn Eisteddfod yr Urdd. Ymunwch â Daniel Davies o’r Gwasanaeth Cyflawniad Addysgol i arwain panel Trafod Addysgeg. Gwrandewch ar Manon Tinnuche (Ysgol Maes y Gwendraeth), Catherine Evans (Estyn), Gareth Owens (Ysgol Caerelen) a Meleri Jones (Ysgol Gyfun Penweddig) wrth iddynt drafod y Gymraeg, nodi’r un peth yr hoffent ei newid am y system addysg a sut y gall yr Urdd helpu ysgolion i weithredu Cwricwlwm i Gymru.

Sut mae’r Adnodd Cenedlaethol: Gwerthuso a Gwella yn cael ei ddefnyddio er budd Ysgol Cybi.

Cyfweliad Mark Jones, Cynghorydd Proffesiynol i Lywodraeth Cymru, gydag Owain Roberts (dde), Pennaeth Ysgol Cybi, ar sut mae’r ysgol yn defnyddio’r Adnodd Cenedlaethol: Gwerthuso a Gwella a’r gwelliannau sy’n dod yn ei sgil.

Gwrandewch ar eich platfform dewisedig isod:

Apple podcasts 

Spotify

Spreaker

Neu ar gyfer unrhyw ffôn symudol, defnyddiwch y ‘ddolen hud’ hon.

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Trwy ymgysylltu, bydd Llywodraeth Cymru yn datblygu canllawiau ar gyfer ymgynghori yn ddiweddarach eleni, i’w gwblhau, ac ar gael i ysgolion ar yr un pryd â’r manylebau TGAU terfynol (Medi 2024). Ystyrir esblygiad Bagloriaeth Cymru fel rhan o hyn, er mwyn galluogi pob dysgwr i ennill y sgiliau, y profiadau a’r wybodaeth i symud ymlaen ar y cam nesaf. 

Darllenwch y dudalen hon yn Saesneg

Ym mis Medi 2022, daeth deddfwriaeth newydd i rym ar gyfer ysgolion ynghylch darparu gwybodaeth i rieni a gofalwyr am gynnydd eu plentyn. Gweler yr adran hon ar gyfer crynodeb o’r ddeddfwriaeth neu’r ddeddfwriaeth ffurfiol yma.

Mae’n rhaid i benaethiaid nawr drefnu diweddariadau tymhorol ar gynnydd dysgwyr, gan gynnwys:

• eu llesiant
• gwybodaeth am gynnydd a dysgu allweddol
• anghenion cynnydd allweddol, y camau nesaf i gefnogi eu cynnydd, a chyngor ar sut y gall rhieni gefnogi’r cynnydd hwnnw.

Er y gall diweddariadau cynnydd tymhorol wella ymgysylltiad a dealltwriaeth o gynnydd ac anghenion allweddol dysgwyr, mae’n bwysig o hyd bod gan rieni a gofalwyr ddarlun o gynnydd cyffredinol y dysgwr ar draws ehangder y cwricwlwm yn flynyddol. Gellir ei ddarparu ar unrhyw adeg yn ystod y flwyddyn academaidd ac mewn unrhyw fformat y mae’r pennaeth yn ei ystyried yn fwyaf priodol wrth gefnogi cynnydd dysgwyr.

Nod y newid mewn arferion adrodd yw gwella’r ddeialog rhwng ysgolion, rhieni/gofalwyr a dysgwyr. Y bwriad yw adlewyrchu cynnydd y dysgwr yn well ac amlinellu eu camau nesaf o ddysgu, gan greu darlun mwy cyfannol o sut mae’r dysgwr yn datblygu tuag at y pedwar diben. Fel gyda’r cwricwlwm, bydd dulliau ac arbenigedd wrth fwrw ymlaen â hyn yn esblygu.

Yn Ysgol Calon Cymru mae dull gweithredu wedi cael ei archwilio, fel rhan o brosiect ymholi proffesiynol a oedd yn cynnwys tua 20 o rieni. Dyfeisiwyd diagram ‘radar’ i ysgogi sgwrs rhwng yr athro a’r dysgwr ynghylch cynnydd, a defnyddiwyd y canlyniadau i lywio trafodaethau mewn nosweithiau rhieni sy’n canolbwyntio ar y disgybl.

Gwyliwch y fideo isod i weld sut y cafodd y dull ei ddatblygu, a’i ystyried, gan gynnwys yr heriau a wynebwyd a’r canlyniadau hyd yma.

Fel y cyfeirir ato uchod, bydd dulliau ac arbenigedd ar hyn yn esblygu ac rydym yn bwriadu datblygu a rhannu fideos astudiaethau achos a blogiau dilynol i adlewyrchu hyn.

Mae dwy astudiaeth achos lefel gynradd hefyd wedi’u cynhyrchu o’r blaen a gellir eu gweld yma:

Ysgol Min y Ddôl: