Cyffredinol

Mae ymgynghoriad wedi dechrau ar 21 Tachwedd, gan archwilio opsiynau ar gyfer newid calendr yr ysgol. Nod newidiadau yw gwella lles disgyblion a staff a chefnogi addysgu a dysgu, gyda’r gwyliau wedi ei ddosbarthu yn fwy cyson. Byddai’r newid cyntaf yn creu pythefnos o wyliau hanner tymor yn yr hydref, gan leihau toriad yr haf o wythnos. Ni fydd nifer y diwrnodau addysgu na’r gwyliau yn newid.

Un rheswm dros y newid sy’n cael eu cynnig yw bod tymor yr hydref yn hirach na’r lleill. Mae gwaith ymchwil yn awgrymu bod y tymor hwn yn flinedig ac yn heriol i ddysgwyr a staff, gan fod mwy o addysgu yn cael ei wasgu i’r tymor hwn nag i unrhyw un arall.

Mae rhai disgyblion, yn enwedig y rhai o gefndiroedd sydd dan anfantais yn ariannol a’r rhai ag Anghenion Dysgu Ychwanegol (ADY), yn ei chael yn anodd mynd yn ôl i ddysgu ar ôl gwyliau haf hir.

Gan fod gwyliau’r haf yn hir, rhaid neilltuo amser yn nhymor yr hydref i fynd dros bethau, yn hytrach na symud ymlaen gyda’r dysgu. Mae athrawon hefyd yn nodi mwy o faterion yn ymwneud ag ymddygiad a lles ar ôl gwyliau’r haf.

O dan y cynnig newydd, byddai wythnos yn cael ei chymryd o ddechrau gwyliau’r haf a’i hychwanegu at wyliau mis Hydref, fel bod staff a dysgwyr yn cael mwy o amser i orffwys yn ystod tymor hir yr hydref.

Byddai’r newidiadau hyn yn cael eu gwneud o fis Medi 2025, sy’n golygu y gall ysgolion cael pythefnos o wyliau ym mis Hydref 2025 a gwyliau haf pum wythnos yn 2026.

Byddai’r cynnig hefyd yn gwneud tymor y gwanwyn yn fwy cytbwys ac yn haws i gynllunio ar ei gyfer.  Mae’r pythefnos o wyliau yn y gwanwyn bob amser yn cyd-fynd â’r Pasg, sy’n symud o gwmpas. Byddai cadw gwyliau’r gwanwyn yn gyson yng nghanol y tymor a’i wahanu oddi wrth y Pasg yn gwneud y tymor yn fwy cyson. Byddai gwyliau cyhoeddus Dydd Llun y Pasg a Dydd Gwener y Groglith yn dal i fod yn gymwys, a byddai amser addysgu am y dyddiau hyn yn cael ei gyflenwi ar adeg arall yn y flwyddyn.

Bydd yr ymgynghoriad hefyd yn archwilio newidiadau ychwanegol y gellid eu datblygu yn y dyfodol, ond nid o 2025. Mae’r newidiadau hyn yn cynnwys yr opsiwn o symud ail wythnos o wyliau’r haf a’i ychwanegu at wyliau’r Sulgwyn. Byddai hyn yn helpu i wneud y tymhorau’n debyg o ran hyd ac i wneud tymor yr haf yn fwy cyson, gan ei gwneud yn haws i ddisgyblion ddysgu ac i athrawon gynllunio. Yn yr achos hwn, gallai diwrnodau canlyniadau TGAU a Safon Uwch ddigwydd yn yr un wythnos. Byddwn yn edrych ar hyn dros y blynyddoedd nesaf, gan ddilyn yr un amserlen â’r broses o gyflwyno ein cymwysterau Gwneud-i-Gymru.

Mae sawl ardal yn y DU eisoes wedi gwneud newidiadau i’w calendrau.

Dywedodd Jeremy Miles, Gweinidog y Gymraeg ac Addysg

“Rydyn ni am wneud yn siŵr bod addysg yn gweithio orau i ddisgyblion, athrawon a theuluoedd. Rydyn ni’n edrych am farn pobl ar y newidiadau hyn a beth fyddai’n ei olygu iddyn nhw.”

Gellir dod o hyd i’r ymgynghoriad yma.

Gweler y datganiad i’r wasg yma.

A Datganiad Llafar y Gweinidog yma.

Bydd cydweithwyr o bob rhan o Gymru yn cymryd rhan, a gall ymarferwyr gofrestru i ymuno yma: Sgwrs Rhydwaith Cenedlaethol Cwricwlwm a Chynnydd / National Network Conversation Cwricwlwm a Dilyniant

Wedi’i sefydlu yn gynharach eleni, Adnodd fydd y siop un stop ar gyfer adnoddau addysg dwyieithog. Bydd yn goruchwylio’r gwaith o gomisiynu a darparu deunyddiau addysgu a dysgu o ansawdd uchel i gefnogi’r Cwricwlwm i Gymru, a’r cymwysterau newydd ar gyfer dysgwyr 14-16 oed.

Bydd Emyr yn ymuno ag Adnodd yn gynnar yn 2024 o’i rôl bresennol fel Cyfarwyddwr Cymwysterau, Polisi a Diwygio Cymwysterau Cymru. Daw â chyfoeth o brofiad o bob rhan o’r sector addysg, gan gynnwys wyth mlynedd yn Cymwysterau Cymru a phrofiad blaenorol yn Ofqual – y rheoleiddiwr cymwysterau ac arholiadau ar gyfer Lloegr.

Yn fwy diweddar, mae Emyr wedi bod yn arwain diwygiadau proffil uchel i gymwysterau i gefnogi’r Cwricwlwm newydd i Gymru, gan gynnwys set newydd sbon o gymwysterau TGAU ‘Gwneud i Gymru’.

Mae canllawiau Fframwaith Cwricwlwm i Gymru yn cael eu diweddaru’n flynyddol ym mis Ionawr. Mae ymgynghoriad ar rai o’r newidiadau arfaethedig ar gyfer 2024 ar agor tan 13 Tachwedd, ac mae cyfle i chi gynnig eich adborth.

Cafodd yr adran ddiwygiedig o ganllawiau sydd yn yr ymgynghoriad ei datblygu gan ymarferwyr a phartneriaid eraill. Y nod yw gwneud y canllawiau’n gliriach ac yn haws i’w defnyddio. Mae’r newidiadau’n ei gwneud yn fyrrach gan amlygu’r pethau pwysicaf, gan ddefnyddio dolenni i gysylltu ag adrannau cysylltiedig o’r canllawiau a deunyddiau ategol yn hytrach nag ailadrodd gwybodaeth sydd ar gael mewn mannau eraill. Y bwriad yw cefnogi ysgolion, unedau cyfeirio disgyblion a lleoliadau addysg eraill gyda’r camau ymarferol o gynllunio, gweithredu a chynnal adolygiad parhaus o’u cwricwlwm.

Mae’n arwyddocaol bod yr ymgynghoriad yn cynnig disodli’r adran ‘Y daith i weithredu’r  cwricwlwm’ gydag ‘Ymlaen â’r daith’, am fod hyn yn adlewyrchu bod pob ysgol bellach yn defnyddio Cwricwlwm i Gymru. Bydd hyn yn dod yn ganllaw statudol yn unol â gweddill canllawiau’r Fframwaith.

Mae’r canllawiau drafft ar gyfer adborth  ar gael ar-lein yma ynghyd â 7 cwestiwn ar y ffurflen ymateb ar-lein.

Bydd y gyfran gyntaf o’r rhestrau chwarae newydd yn canolbwyntio ar greu’r diwylliant er mwyn gallu datblygu arferion asesu. Bydd mwy o restrau chwarae yn cael eu datblygu dros y flwyddyn i archwilio agweddau eraill ar asesu.

Datblygwyd y rhestrau chwarae gan George MacBride, Cymrawd Ymchwil Anrhydeddus ym Mhrifysgol Glasgow a helpodd i ddatblygu Gweithdai CAMAU. Maent yn cynnwys cyfeiriadau at astudiaethau academaidd ac ymchwil a fydd yn helpu ysgolion a lleoliadau wrth iddynt feddwl am y ffordd y mae trefniadau asesu yn cyd-fynd â’u cwricwlwm.

Mae’r deunyddiau, sy’n canolbwyntio ar greu’r diwylliant ar gyfer asesu, yn defnyddio’r un egwyddorion â’r rhai ar gyfer y deunyddiau ymarferol a gyhoeddwyd yn ddiweddar ar gyfer Camau i’r Dyfodol. Maent yn darparu lens arall i ymarferwyr ystyried a datblygu eu trefniadau asesu yn y Cwricwlwm i Gymru.

Dywedodd Bethan Moore, Ysgol Arbennig Crownbridge: “Mae’r rhestrau chwarae yn adnodd priodol a pherthnasol y gallaf ei ddefnyddio yng nghyd-destun fy ysgol a’i rannu ag eraill ar draws y clwstwr a thu hwnt. Mae’r syniad yn wych i rannu arferion effeithiol er mwyn sicrhau dysgu proffesiynol ac rwy’n credu y gall hyrwyddo cyfathrebu rhwng ysgolion.”

Er bod y rhestri chwarae ar gael yma, gellir eu gweld hefyd yn yr adran adnoddau ‘Gweithdai a gweithgareddau’ ar Hwb sy’n cynnwys amrywiaeth o ddeunyddiau ategol ar gyfer cwricwlwm ac asesu.

Fel rhan o hyn, hwylusodd Llywodraeth Cymru beilot cynllunio’r cwricwlwm rhwng Ionawr a Mehefin eleni. Defnyddiodd ysgolion ddull ‘cynllunio tuag yn ôl’ i weld a allai fod o gymorth mewn cyd-destun Cwricwlwm i Gymru.

Mae’r adnoddau’n seiliedig ar waith grŵp cyd-greu a oedd yn cynnwys 67 o weithwyr addysg proffesiynol o bob rhan o’r system. Cyfarfu’r grŵp dros gyfnod o 7 mis i ystyried rhai o’r cyfleoedd a’r heriau sy’n gysylltiedig â’r gwaith o wireddu’r Cwricwlwm i Gymru.

“Iawn, felly waeth imi gyfaddef, pan o’n i’n ystyried  ddod yn aelod o’r Grŵp Polisi Ymarferwyr, doeddwn i ddim yn hollol siŵr beth oedd o, na beth fydden ni’n ei wneud yn ystod y pedwar diwrnod hynny yn nhymor yr haf. Fydden nhw hyd yn oed eisiau fi – arweinydd cwricwlwm mewn ysgol arbennig yng nghefn gwlad canolbarth Cymru? Beth fyddwn i’n gallu cynnig i’r grŵp?