Mae data’n offeryn pwerus ar gyfer llywio addysg. Yng Nghymru, rydym wedi ymrwymo i ddefnyddio data a gwybodaeth i gefnogi gwaith gwerthuso, gwella ac atebolrwydd mewn ffyrdd sydd o fudd gwirioneddol i ddysgwyr.
Rydym yn ail-lunio’r ffordd rydyn ni’n cyfathrebu am yr hyn sy’n digwydd mewn ysgolion. Mae addysg yn gymhleth a dylai ein dealltwriaeth adlewyrchu’r darlun ehangach hwn ac ymestyn ymhellach na llond llaw o sgoriau cyrhaeddiad. Rydym wedi symud i ffwrdd o’r hen ddull “risg uchel”, lle’r oedd nifer fach o ganlyniadau’n diffinio perfformiad ysgol. Ein ffocws yw cefnogi dysgwyr unigol a helpu ysgolion i wella mewn ffyrdd ystyrlon.
Dylai’r defnydd o ddata fod yn gymesur, yn gytbwys ac yn effeithiol, yn cadw pob dysgwr yng nghanol y broses werthuso a gwella, heb greu beichiau ychwanegol i athrawon. Gan ddefnyddio mewnwelediad ansoddol a meintiol gallwn helpu pob dysgwr i gyrraedd eu potensial mwyaf, gan gynnal darlun cenedlaethol clir ar yr un pryd o sut mae ein system addysg yn perfformio.
Ymgynghoriad: Llywio dyfodol defnyddio data a deall dysgu 14 i 16 oed
Yn gynharach eleni, fe wnaethom lansio ymgynghoriad cyhoeddus ar sut y dylid defnyddio data a gwybodaeth i gefnogi dysgu a gwella. Fe wnaethom hefyd gynnig Fframwaith Dangosyddion ar gyfer yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 a fydd yn disodli dangosyddion presennol Cyfnod Allweddol 4.
Mae’r ymatebion yn cadarnhau cefnogaeth eang:
- Egwyddorion Ecosystem Wybodaeth – yn arwain sut y dylid defnyddio data yn gyfrifol ar draws pob lefel o’r system
- Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16 – ffordd newydd o adrodd ar brofiadau a chanlyniadau dysgwyr o dan Cwricwlwm i Gymru.
Cadarnhaodd ein Hadroddiad ar benderfyniadau y bydd y ddau yn cael eu gweithredu—gan fireinio yma ac acw i’w gwneud yn gryfach byth.
Beth yw Fframwaith Dangosyddion yr Hawl i Ddysgu 14 i 16?
Mae’r fframwaith hwn yn cefnogi cyfathrebu cyhoeddus ystyrlon a hygyrch ynghylch dysgu 14 i 16 mewn ysgolion, gan roi golwg gytbwys a chyfannol tu hwnt i ganlyniadau arholiadau yn unig – gan gynnwys lles, effeithiolrwydd dysgwr, a pharatoi ar gyfer llwybrau ôl-16.
Mae’n cynnwys:
- Dangosyddion sy’n seiliedig ar gymwysterau ar lefel cymwysterau unigol – dim mesurau cymhleth, cyfansawdd.
- Data cyd-destunol yn nodi pob elfen yn glir lle bynnag y bo modd, fel bod y canlyniadau’n ystyrlon ac yn gynhwysol.
- Ochr yn ochr â’r data y bydd Llywodraeth Cymru yn ei gyhoeddi
Beth nesaf?
Rydym wedi bod yn gweithio dros dymor yr hydref gyda grŵp o arweinwyr ac ymarferwyr ysgolion sy’n cynrychioli ystod eang o nodweddion ysgolion. Gyda nhw, rydym yn mireinio’r dangosyddion hyn trwy gyfres o weithdai lle rydym yn archwilio’r gwahanol opsiynau ac rydym yn casglu mewnwelediad ar sut y byddai’r rhain yn cyd-fynd â nodau gwella a’r effaith debygol. Byddwn hefyd yn edrych ar ddarparu eglurder ac arweiniad ynghylch y meysydd lle mae disgwyl i ysgolion rannu gwybodaeth.
Rydym hefyd yn archwilio opsiynau ar gyfer offer digidol a all gefnogi’r gwaith yma, gan gynnwys disodli neu yn adeiladu ar lwyfannau presennol fel Fy Ysgol Leol a Setiau Data Craidd Cymru Gyfan (AWCDS), gan gynnig ffyrdd clyfrach a mwy deinamig o gael mynediad at ddata a’i ddehongli. Rhan allweddol o’r gwaith darganfod yma bydd siarad â defnyddwyr y Setiau Data Craidd a Fy Ysgol Leol.
Pryd fydd hyn yn digwydd?
Gwanwyn 2026: manylion terfynol y dangosyddion 14 i 16.
Haf 2027: trefniadau adrodd newydd yn mynd yn fyw gyda, pan fydd y garfan gyntaf o ddysgwyr yn cwblhau Blwyddyn 11 o dan y Cwricwlwm i Gymru.
Penodi cyflenwr ar gyfer y broses ddarganfod ym mis Ionawr 2026 i lywio’r systemau digidol a fydd yn cefnogi’r gwaith hwn. Bydd y gwaith ymgysylltu (ysgolion, lleoliadau amgen, awdurdodau lleol ac aelodau o’r cyhoedd) yn debygol o ddigwydd rhwng Ionawr a Mawrth 2026. Gallwch anfon e-bost at ims@llyw.cymru i gofrestru eich diddordeb mewn cymryd rhan.
Byddwn yn diweddaru ein tudalennau Hwb wrth i’r gwaith fynd rhagddo ac wrth i’r manylion gael eu cwblhau.